GELUK DOOR TOEVAL
De zon scheen dit weekend en dat was fijn.
Want ik had mij opgegeven voor een tweedaagse cursus: Raku stoken.
Dat opgeven deed ik ergens in januari.
Toen het buiten nog koud en guur was.
Ik had mijzelf dan ook voorgesteld in barre omstandigheden.
Met wanten aan en een dikke gebreide muts op mijn hoofd.
En zo'n zelfgebreide smalle sjaal met kleurtjes om mijn nek.
Buiten met rode wangen strijdend tegen het vuur en de kou!
Ik weet eigenlijk niet waarom die sjaal smal bedacht had.
Ik heb niet eens gebreide wanten, een muts of een sjaal...
Ik heb eerlijk gezegd zo'n ontzettende hekel aan kou.
Dat ik iedere vorm van aanraking ermee vermijd.
Maar ja, zo had ik het mij nu eenmaal voorgesteld.
En ik had het nog een mooi beeld gevonden ook.
Want anders had ik mijzelf immers niet opgegeven...
Dat ik iedere vorm van aanraking ermee vermijd.
Maar ja, zo had ik het mij nu eenmaal voorgesteld.
En ik had het nog een mooi beeld gevonden ook.
Want anders had ik mijzelf immers niet opgegeven...
Gelukkig bleek het een stralend weekend te zijn.
Ik had vrijdag eerst mijn 'gewone' keramiekles.
We moesten uit kleine stukjes klei zelf een wandtegel opbouwen.
Heerlijk vond ik het om al die kleine stukjes op en in elkaar te duwen.
Ik wilde graag drie platte bergen maken.
Maar hoe mooi die bergen in mijn fantasie al waren.
In de praktijk leek het geheel op een hoop platgedrukte klei.
Wat het in feite natuurlijk ook gewoon was...
Wat zou ik graag willen dat ik die beelden in mijn hoofd zou kunnen fotograferen...
Terwijl ik dit typ, weet ik ineens waardoor het komt.
Het is die prachtige poster van 'fine little day'.
Die heeft het deurtje 'naar bergen' in mijn hoofd geopend.
Een paar jaar geleden was ik met mijn lief in Shanghai.
Waar ik een kunstwerk zag dat ik nooit vergeten ben.
Zo gaat dat met kunst en de liefde.
Het kan een onvergetelijke indruk op je maken.
Het betrof een kunstenaar die was opgeleid in de traditionele Chinese schilderkunst. Vol symbolische afbeeldingen van water, bergen, vissen, kraanvogels en dergelijke.
Maar die kunstenaar had zich daar van los gemaakt.
Ik kan het niet goed uitleggen.
Magie valt niet uit te leggen.
Maar die energie spoot in dat museum van de muren af.
Ik werd er maar een klein nietig mensje van.
'With a little luck, we can help it out.
We can make this whole damn thing work out.
With a little love, we can lay it down.
Cant you feel the town exploding?'
Wist je dat Raku 'geluk door toeval' betekend?
Ik wist het niet.
Eigenlijk gaat alles wat ik maak over geluk.
Mijn blogs, keramiek, posters of kaarten.
Ach, draait alles niet om geluk?
We moesten uit kleine stukjes klei zelf een wandtegel opbouwen.
Heerlijk vond ik het om al die kleine stukjes op en in elkaar te duwen.
Ik wilde graag drie platte bergen maken.
Maar hoe mooi die bergen in mijn fantasie al waren.
In de praktijk leek het geheel op een hoop platgedrukte klei.
Wat het in feite natuurlijk ook gewoon was...
Wat zou ik graag willen dat ik die beelden in mijn hoofd zou kunnen fotograferen...
Terwijl ik dit typ, weet ik ineens waardoor het komt.
Het is die prachtige poster van 'fine little day'.
Die heeft het deurtje 'naar bergen' in mijn hoofd geopend.
Waar ik een kunstwerk zag dat ik nooit vergeten ben.
Zo gaat dat met kunst en de liefde.
Het kan een onvergetelijke indruk op je maken.
Het betrof een kunstenaar die was opgeleid in de traditionele Chinese schilderkunst. Vol symbolische afbeeldingen van water, bergen, vissen, kraanvogels en dergelijke.
Ik kan het niet goed uitleggen.
Magie valt niet uit te leggen.
Maar die energie spoot in dat museum van de muren af.
Ik werd er maar een klein nietig mensje van.
Maar het punt was dat de bergen niet werden.
Zoals ik die bedacht had.
'Zou je ze niet wat hoger maken?'
Suggereerde mijn docente in het voorbij gaan.
Maar ik dacht ze moeten juist platter.
Er viel nu al niet tegenop te klimmen.
Ik wilde ze platter en met meer diepte erin!
En ik vroeg mij ernstig af.
Waarom ik mij had opgegeven voor die Raku lessen?
Die 's avonds na mijn les zouden zijn…
En mijn hele (vrije!) zaterdag…
'With a little luck, we can help it out.
We can make this whole damn thing work out.
With a little love, we can lay it down.
Cant you feel the town exploding?'
Wist je dat Raku 'geluk door toeval' betekend?
Ik wist het niet.
Eigenlijk gaat alles wat ik maak over geluk.
Mijn blogs, keramiek, posters of kaarten.
Ach, draait alles niet om geluk?
 |
'Geef mij vuur, geen lucifer natuurlijk, maar passie elk uur.'
Soms moet je zelf je eigen vuurtje aansteken.
Vrijdagavond kregen we theorieles in 'toevallig geluk'.
Daarna was er gelegenheid om je keramiek te glazuren.
De bedoeling was dat je van te voren vijf werken had gemaakt.
Van speciaal klei dat geschikt was voor Raku stoken.
Die je vervolgens biscuit gebakken gehad op 1000 graden.
Het werkstuk moest glad zijn, niet te dun en gelijkmatig.
Nu had ik een paar biscuit gebakken lucky fish en little luck vaasjes snel van mijn plank gegrist voor het weggaan. Allen zeer dun gegoten en visjes met structuur.
Verder stond op school mijn biscuit gebakken taart en ananas.
Te wachten op een glazuur. Ongelijkmatig en met structuur
Ook bij veel hogere temperatuur gebakken (1020 en 1040 graden) en niet gemaakt met Rakuklei.
Dus dat was vragen om moeilijkheden…
Zeg mij niet waarom. Maar soms is het zoals het is.
Dus smeerde ik alles braaf in met raku glazuur.
De volgende dag begonnen we vroeg.
Het glazuur was droog en de werkstukken gingen buiten 'de ton' in.
Waarna de gasbrander (vlam) erin werd gezet.
Na een kwartiertje haal je het werkstuk uit de pan.
Bij 'naked raku' sprenkel je er dan voorzichtig water overheen.
Door de afkoeling spat de glazuur er (deels) vanzelf vanaf.
Dit komt omdat bij naked raku je voor het glazuren, eerst een laag kleislib op je werk smeert.
Wanneer de keramiek is afgekoeld, moet je met een mesje de rest van het glazuur eraf peuteren.
Een vreselijk lastig karwei!
Maar het geluk ligt onder deze glazuur.
Er komt namelijk een prachtige matte marmerachtige naakte huid te voorschijn.
Vandaar de naam 'naked raku'.
Bij gewone Raku glazuur laat je het keramiek zonder water afkoelen.
Daarna boen je al de zwarte roet aanslag eraf.
Het glazuur blijft glanzend.
Na het boenen kan je pas zien wat het resultaat is!
Ieder werkstuk is uniek en komt anders uit de oven.
Nu had ik helemaal geen voorbedacht plan.
Mijn lucky visjes en vaasjes zijn ook ooit door toevalligheid ontstaan. Maar een beetje zenuwachtig werd ik toch wel…
Zeker omdat de werkstukken (ook die stukken die aan alle voorwaarden voldeden) niet altijd ongeschonden uit de strijd kwamen.
Het bleek net het echte leven.
Netjes leven binnen de kaders geeft geen enkele garantie.
Soms moet je zelf je eigen vuurtje aansteken.
Vrijdagavond kregen we theorieles in 'toevallig geluk'.
Daarna was er gelegenheid om je keramiek te glazuren.
De bedoeling was dat je van te voren vijf werken had gemaakt.
Van speciaal klei dat geschikt was voor Raku stoken.
Die je vervolgens biscuit gebakken gehad op 1000 graden.
Het werkstuk moest glad zijn, niet te dun en gelijkmatig.
Nu had ik een paar biscuit gebakken lucky fish en little luck vaasjes snel van mijn plank gegrist voor het weggaan. Allen zeer dun gegoten en visjes met structuur.
Verder stond op school mijn biscuit gebakken taart en ananas.
Te wachten op een glazuur. Ongelijkmatig en met structuur
Ook bij veel hogere temperatuur gebakken (1020 en 1040 graden) en niet gemaakt met Rakuklei.
Dus dat was vragen om moeilijkheden…
Zeg mij niet waarom. Maar soms is het zoals het is.
Dus smeerde ik alles braaf in met raku glazuur.
De volgende dag begonnen we vroeg.
Het glazuur was droog en de werkstukken gingen buiten 'de ton' in.
Waarna de gasbrander (vlam) erin werd gezet.
Net zolang tot de ton van binnen 1000 graden was.
Daarna werd de keramiek er met een tang uitgehaald.
In de lucht hoorde je het glazuur al 'pingen'.
Door de afkoeling sprong de barstjes (craquelé) in de glazuur.
Wat nu precies de bedoeling is bij Raku stoken.
Daarna werden de werkstukken in een pan met zaagsel gezet.
Van de hitte van het keramiek vloog het zaagsel vanzelf in de fik.
Handje zaagsel erop en heel eventjes fikken.
Daarna snel de deksel erop.
En vervolgens natte handdoeken erop tegen de rookoverlast.
Na een kwartiertje haal je het werkstuk uit de pan.
Bij 'naked raku' sprenkel je er dan voorzichtig water overheen.
Door de afkoeling spat de glazuur er (deels) vanzelf vanaf.
Dit komt omdat bij naked raku je voor het glazuren, eerst een laag kleislib op je werk smeert.
Wanneer de keramiek is afgekoeld, moet je met een mesje de rest van het glazuur eraf peuteren.
Een vreselijk lastig karwei!
Maar het geluk ligt onder deze glazuur.
Er komt namelijk een prachtige matte marmerachtige naakte huid te voorschijn.
Vandaar de naam 'naked raku'.
Bij gewone Raku glazuur laat je het keramiek zonder water afkoelen.
Daarna boen je al de zwarte roet aanslag eraf.
Het glazuur blijft glanzend.
Na het boenen kan je pas zien wat het resultaat is!
Ieder werkstuk is uniek en komt anders uit de oven.
Mijn lucky visjes en vaasjes zijn ook ooit door toevalligheid ontstaan. Maar een beetje zenuwachtig werd ik toch wel…
Zeker omdat de werkstukken (ook die stukken die aan alle voorwaarden voldeden) niet altijd ongeschonden uit de strijd kwamen.
Het bleek net het echte leven.
Netjes leven binnen de kaders geeft geen enkele garantie.
De docent was leuk en de groep deelnemers allervriendelijkst.
Mijn keramiek had minder craquelé, maar ik wist hoe het kwam ;-)
Mooi was die gedeelde passie voor barsten.
Daarnaast scheen de zon!
Natuurlijk vroeg ik mij wel 10x af,
waarom ik nu ook mijn keramieke taart Raku wilde gaan stoken.
Zij bestaat niet alleen uit drie lagen.
Iedere laag is ook nog eens een doosje met ieder een eigen deksel.
De lagen heb ik opgebouwd uit platen klei.
Waarin ik eerst een afdruk van vitrage heb gemaakt.
Die heb ik vervolgens in stroken heb gesneden.
Waarna ik ze heb gebogen en in patroon heb gelegd.
Sommige lagen bestaan dus uit meerdere stroken.
Er zijn dus vele bevestigingspunten.
Op al die punten komt spanning te staan wanneer de klei warm wordt.
In een gewone oven is dit al een 'spannend' werkstuk.
Laat staan als je hem gewoon in 'open' vuur zet…
Maar voor een beetje geluk, moet je soms een gokje wagen…
De taart was het laatste object van de dag.
Met een beetje geluk zou zij 'de kers op de taart' zijn!
Op het allerlaatste moment legde ik toch de losse kers er bovenop.
Toen de taart al in de oven stond.
De kers bleek later juist het enige te zijn dat vast zat.
Trots en zwart geblakerd kwam zij uit de oven.
Maar de rest van de taart was helaas in brokken.
Die ik haastig (auw, auw) bij elkaar raapte.
Thuis bleken de taartstukken als een puzzel in elkaar te passen.
Een soort tangram voor volwassenen.
De rode kers bleek na wat poetsen verrassend rood.
Best bijzonder in de keramiek. (Fel rood lukt niet vaak.)
En is nu het knopje van het bovenste doosje.
Zelfs het gaatje waar het kersentakje in moet is open gebleven.
(Dus niet volgelopen met smeltend glazuur.)
Nu nog even wachten op het kersenseizoen.
Zodat ik er een echt takje in kan doen.
Met wat 1 seconde lijm komt alles toch goed.
Want geluk heb je soms ook zelf een beetje in de hand.
Zelfs toevallig geluk.
Want ineens weet ik hoe ik die bergen in mijn hoofd.
Ook in het echt kan maken.
Als platte strakke tegels, maar raku gestookt!
Geen berg te hoog.
Maar eerst de juiste Raku klei kopen!
Want ook toevallig geluk.
Moet je soms een handje helpen.
Fijne week!
Nota bene:
Jian Guo Xu heet die Chinese kunstenaar trouwens.
Voordat je straks uren zit te googlen over wie ik het nu has.
De eerste songtekst 'little luck' is van Paul McCartney.
Maar dat had je vast al ontdekt.
(Mijn vader draaide de Beatles blauw.)
De tweede songtekst is van Raymond van Groenewoud. Opgegroeid met carnaval vind ik dat nog steeds 't leukste carnavalsnummer ever!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten